چوب پلاست

چوب پلاست چيست؟

به ذرات كوچك چوب كه با الياف و پلاستيك بازيافت شده تركيب مي شوند كامپوزيت هاي چوب پلاست يا در اصطلاح WoodPlast گفته مي شود.  

تاريخچه چوب پلاست

كامپوزيت چوب پلاستيك در مقايسه با تاريخچه محصولاتي مانند محصولات چوبي سنتي و الوارهاي طبيعي مثل تخته‌هاي خرده چوبي(particleboard)  و ورقه‌هاي فيبري محصولات كاملاجديدي به حساب مي آيند. پيدايش صنعت چوب پلاست (WPC=Wood-Plastic Composites) در واقع حاصل پيوند دو صنعت چوب و پلاستيك است كه به لحاظ تاريخي، اطلاعات كم و بسيار متفاوتي از ويژگي ها و دورنماهاي هر يك از آن ها وجود دارد. كامپوزيت‌هاي چوب پلاست در كشور ايالت متحده آمريكا براي چند دهه توليد شده و اين صنعت رشد فراواني را در سال‌هاي اخير تجربه كرده است و از اين جهت از قدمت تاريخچه بيشتري نسبت به ساير كشورها برخوردار است و اين محصولات تنها در دهه اخير در اروپا توليد شده‌اند. هرچند عمده رشد اين صنعت در ايالات متحده بسيار نوپا بوده و مربوط به چند دهه اخير مي‌باشد، ولي در اين سال‌ها، اين صنعت از رشد قابل توجهي برخوردار بوده است. قدمت توليد چوب پلاست در ايالات متحده آمريكا به سال 1983 ميلادي، زماني كه يك انبار چوب آمريكايي كه اكنون بخشي از شركت لير (Lear) در شيبويگان ويسكانسين (Wisconsin) است شروع به توليد مكانيزه تخته‌هايي با لايه‌هاي دروني با استفاده از تكنولوژي اكستروژن ايتاليايي نمود، بر مي‌گردد. در اين سال، پلي‌پروپيلن به همراه تقريباً 50% گرد چوب (خاك اره) در داخل دستگاه اكستروژن جهت توليد صفحه صاف ريخته مي‌شد كه بعداً در شكل‌هاي مختلف براي مصارف گوناگون استفاده مي‌شد كه اين يكي از نخستين كاربردهاي عمده تكنولوژي WPC در آمريكا بود. اولين نسل كامپوزيت هاي چوب پلاستيك از تركيب آرد و يا تراشه هاي چوب بازيافتي و اتصال دهنده ساخته شد، كه اين محصول براي مصارف ساده بسيار كارامد بود. ولي امروزه با پيشرفت سريع اين خانواده در كامپوزيت چوب، شاهد توليد چوب پلاستيك هايي با خواص مكانيكي قابل قبول، ثبات بالا در برابر تغييرات محيطي و طرح هاي پيچيده هستيم. آنها توسط مخلوط كردن ذرات چوب به شكل پودر با پلاستيك هاي بازيافتي ساخته مي شوند . بازار كامپوزيت چوب پلاستيك آمريكاي شمالي تقريباً " به فروشي بالغ بر ۱ ميليارد دلار رسيده است. پس از افزايش ۲۰۰ ٪ فروش بين سال‌هاي ۲۰۰۱ و ۲۰۰۶، انتظار مي‌رود كه ۲۰ ٪ رشد سالانه در ۵ - ۶ سال آينده رخ دهد .با افزايش ظرفيت كامپوزيت چوب پلاستيك، محصولات جديدي مانند چهارچوب درب‌ها، نرده‌ها و قاب پنجره‌ها توسعه يافته‌اند .

نحوه ساخت چوب پلاست

به طور كلي ساخت كامپوزيت چوب پلاست در دو مرحله انجام مي شود. اين فرايند اختلاط مي تواند به صورت يكجا يا به وسيله فرايند هاي پيوسته اي انجام گيرد. علاوه بر چوب اصلي با ابعاد دانه هاي مختلف، عوامل جفت كننده پلاستيك ها، تثبيت كننده، عامل كف زاي يا رنگ نيز اضافه مي گردد كه افزودن اين عوامل، باعث افزايش خواص محصول نهايي مي شود. تركيبات چوب پلاست كامپوزيت هاي چوب پلاست معمولا از تركيب 50 درصدي از پليمر هاي ترمو پلاستيك (گرانول) و خورده چوب است كه معمولا در دماي بالا با پليمرها تركيب مي شوند و سپس براي مصارف مختلف اعمال مختلفي روي آن ها انجام مي شود.  

انواع زيرسازي چوب پلاست

1. زيرسازي چوب اشباع شده

يكي از مناسبترين نوع شاسي در زيرسازي انواع دك چوب پلاست در كف و در محيط تراس، بالكن،  حياط، اطراف استخرنما با ارتفاع كم و انواع ديوارپوش مزيت هاي چوب اشباع شده: سرعت بالا در نصب ضد آب بودن ضد قارچ و باكتري حداقل انقباض و انبساط در برابر دما ضربه پذيري بالا  

2. شاسي فلزي

استفاده از شاسي فلزي در مكانهايي مانند نما، استخر، كفپوش هاي پر تردد، روف گاردن، آلاچيق و پرگولا، فلاورباكس، نيمكت و... پيشنهاد شده و مي توان بيان كرد يكي از بهترين نوع شاسي در زيرسازي محصوب ميشود به شرط آن كه تمامي استانداردهاي لازم در نصب و اتصالات رعايت شود.  

موارد استفاده از چوب پلاست

چوب پلاست ها مي توانند به شكلها و ابعاد مختلفي اماده شوند و ميتوان به صورت گسترده در حالت هاي مختلف و مكان هاي مناسب از آن ها استفاده كرد. مثلا براي ديوار پوش در يك شكل وابعاد و مشخصات و براي دك كف به يك شكل و ابعاد و مشخصات مي تواند توليد شود.    

كاربرد هاي ديگر چوب پلاست

سازه هاي پيش ساخته محوطه سازي استخرها و باغ ها و اماكن عمومي نماي ساختمان و ديوار سقف كاذب دكوراسيون داخلي كف پوش حصار و نرده ديوار پوش مبلمان شهري و ميز و نيمكت ( قابل استفاده در ايستگاههاي اتوبوس ، پاركها ، ميادين ، خيابانها و ساير فضاهاي عمومي و خصوصي مي باشد) چهارچوب در و پنجره آلاچيق و پرگولا باكس ها و جعبه هاي كاشت گل قطعات بهداشتي: وان، سينك و .... مخازن آب و فاضلاب و سيستم هاي تهويه صنعت خودرو سازي اسكله سازي روف گاردن تراورس راه آهن كشتي سازي (عرشه)    

    چوب پلاست اين امكان را به شما مي دهد كه بدونه هيچ دغدغه اي در مورد رطوبت و پوسيدگي، محصولات و فضاهايي رو خلق كنيد كه در برابر حجوم حشرات و بارندگي قرار دارد. از چوب پلاست مي توان در تمامي مناطق آب و هوايي ايران استفاده كرد. مثلا در مناطقي كه رطوبت بالاست يا مناطقي كه سرماي شديدي دارند. چوب پلاست ها در برابر افتاب تغيير رنگ و تغيير حالت نمي دهند و به راحتي مي توان از آنها در كنار استخر ها استفاده كرد تا علاوه بر ايجاد زيبايي اين محصول از مقاومت آن نيز بهره برد. چوب پلاست ها مقاومت بالايي در مقابل جذب و عبور اشعه ها و امواج راديو مغناطيسي دارند و به همين منظور مي توان از آنها در جداره ها ،كف و سقف مكان هايي كه در معرض اين اشعه ها هستند استفاده كرد.  

    كامپوزيت هاي چوب پلاست در مقابل نفوذ اسيد ها مقاوم هستند و به راحتي مي توان در هر فضايي از انها استفاده كرد و با هر مواد شوينده اي به راحتي آنها را شست و شو كرد. اجراي چوب پلاست به شيوه هاي متفاوتي انجام مي شود. در بعضي از موارد كه زير سازي مناسب و مسطح مي باشد، مي توان از تايل هاي آماده استفاده كرد. به اين صورت كه تايل ها داراي فاق و زبانه مي باشند و به راحتي كنار هم چفت مي شوند و مي توان چيدمان آن ها را به راحتي عوض كرد يا در صورت آسيب ديدگي به راحتي تايل آسيب ديده را عوض كرد. اين تايل هاي چوب پلاست در ابعاد مختلفي ساخته مي شوند و مي توانند از ضرايبي از عدد 15 سانتي متر توليد شوند. در صورتي كه زير سازي مناسب نباشد و مكاني وجود نداشته باشد كه كامپوزيت هاي چوب پلاست به آن پيچ شوند، اين زير سازي بايد انجام شود كه اغلب در ايران اين زير سازي با قوطي كشي فلزي انجام مي شود و شبكه اي فلزي در سرتا سر مسير كشيده مي شود كه كامپوزيت هاي چوب پلاست به وسيله كليپس ها به شاسي كشي متصل مي شوند و اين شاسي كشي كمك مي كند كه علاوه بر ديده نشدن پيچ ها روي كار، فاصله فني پيچ ها رعايت شود و فاصله بين دو پيچ از 40 سانتي متر بيشتر نشود. شاسي كشي علاوه بر اينكه محل مناسبي براي زير سازي كامپوزيت هاي چوب پلاست ايجاد مي كند، در زماني كه كامپوزيت ها در كف كار مي شوند، به عبور آب هاي سطحي كمك مي كند و باعث مي شود طول عمر كامپوزيت هاي چوب پلاست بالا برود.   كامپوزيت هاي چوب پلاست عموما به صورت پروفيل توليد مي شوند تا حمل و نقل آن ها به راحتي انجام گيرد و اين پروفيل ها معمولا در طول 3 متر طوليد مي شوند كه در صورت نياز مي توان آنها را در ابعاد سفارشي توليد كرد. كامپوزيت هاي چوب پلاستي كه با نام تجاري دك سنگين به بازار ارايه مي گردند و عموما در سطح مقطع خود داراي 5 سوراخ هستند، داراي مقاومت بسيار بالايي بوده و تحمل وزن بالايي را دارند و ميتوان در محيط هايي كه در معرض عبور وسيله نقليه قرار دارند از آنها استفاده كرد. چوب مورد استفاده در چوب پلاست بايد داري درجه سختي بالايي باشد تا مقاومت چوب پلاست بالا برود و محصول توليدي از كيفيت بالايي برخوردار باشد. كليپس وسيله اي ست از جنس پلاستيك فشرده كه وظيفه دارد كامپوزيت هاي چوب پلاست را به يكديگر متصل كند و در شكل هاي متفاوتي وجود دارد كه مي توان از جمله آن ها به كليپس به شكل T و H اشاره كرد كه كليپس از يه سو به چوب پلاست متصل مي گردد و از سوي ديگر به شاسي پيچ مي شود. چند سالي است كه استفاده از كامپوزيت هاي چوب پلاست در مبلمان ها و محوطه سازي هاي شهري متداول شده است صرفه اقتصادي اين محصول،مقاومت بالا و سازگاري آن با محيط زيست از جمله عوامل اين محبوبيت و اقبال شده است. چوب پلاست در مبلمان هاي شهري غالبا به صورت ميز و نيمكت، فلاور باكس ، تري باكس ، سطل زباله ، آب نما و غيره ..... استفاده مي شود و در محوطه سازي نيز معمولا به صورت آلاچيق ، پرگولا ، دك كف ، كنار استخر استفاده مي شود.    

    كاربرد ديگر اين كامپوزيت ها در نماي ساختمان ها ، ديوارها و غيره مي باشد كه به صورت تكي و تركيبي با ساير متريال ها مورد استفاده قرار مي گيرد. چگونگي استفاده چوب پلاست ها در نما بسيار تاثير گذارتر از طرح مي باشد، چه در تنوع استفاده و چه در ديتايل هاي اجرايي نماي ساختمان و به همين منظور بايد ديتايل كاملا تخصصي طراحي گردد تا ماندگاري نما بالا برود. به طور مثال اتصال شاسي كشي بايد به درستي با نماي ساختمان انجام گيرد تا علاوه بر بالا بردن مقاومت كار امنيت نما نيز بالا برود. در نما از پروفيل هاي 15 سانتي متري ،پروفيل هاي 10 سانتي متري،پروفيل هاي 7 سانتي متري و ورق كاور 30 سانتي متري در عمده موارد استفاده مي شود كه هم به شكل عمودي و هم به شكل افقي استفاده مي شوند. در طراحي نما با كامپوزيت هاي چوب پلاست نيز از كليپس استفاده مي شود به طوري كه چوب هاي مياني از طريق كليپس به شاسي كشي متصل مي گردد و چوب ابتدايي و انتهايي به صورت مستقيم پيچ مي گردد. مبلمان هايي كه عمدتا با چوب پلاست ساخته مي شوند نياز به يك شاسي كشي قوي هستند تا تحمل بار وارده را بر عهده بگيرد، زيرا چوب پلاست در اين مبلمان ها به عنوان كاور و پوشش نهايي عمدتا استفاده مي شود و همچنين در باكس ها كه محيط كشت وجود دارد. اين محيط كشت از طريق ورق گالوانيزه تامين و ساخته مي شود و اتصال بين جعبه كاشت با چوب پلاست عموما با شاسي كشي انجام مي شود. ضخامت در چوب پلاست ها محدوديت خاصي ندارد و اغلب اوقات اين محدوديت بر اساس قالب مشخص تعريف مي شود اما ترجيحا سعي مي شود در مقاطع زياد براي جلوگيري از سنگين شدن پروفيل سطح مقطعي از آن را كم كرده و به صورت تو خالي توليد مي كنند كه هرچه تعداد اين سوراخ ها بيشتر باشد مقاومت پروفيل بالا مي رود. چوب پلاست فعلا در رنگ هاي محدودي توليد مي شود و قابليت ايجاد هر رنگي در آن وجود ندارد.    

مزايا و معايب چوب پلاست

مزاياي كامپوزيت چوب پلاست

كامپوزيت هاي چوب پلاست سازگار با محيط زيست هستند و اين موضوع مزيت بزرگي در جوامع امروزي به شمار مي رود و از طريق بازيافت چوب ها و مواد پلاستيكي تهيه مي گردد و مجددا پس از استفاده مي توان آنها را بازيافت كرد و مجددا پروفيل هاي چوب پلاست توليد كرد. چوب پلاست هزينه نگهداري خيلي كمتري از ساير متريال ها دارد و مانند ترموود نيازي به رنگ ندارد. كامپوزيت هاي چوب پلاست در مقابل تغير ابعاد بسيار مقاوم هستند و داري ثبات ابعادي هستند. تحقيقات نشان مي دهد كه استفاده از كامپوزيت هاي چوب پلاست در كشورهاي پيشرفته بسيار مرسوم تر است زيرا به خاطر هزينه نگهداري بسيار پايين تر، صرفه اقتصادي  و تنوع طرح و رنگ و مقاومت بالا در برابر رطوبت اين اجازه را به اين متريال ميدهد كه در بسياري از فضا ها قابل استفاده باشد و بتوان مصنوعاتي مانند فلاور باكس ها ، آلاچيق ، ميز و نيمكت ، پرگولا را به راحتي از آن ساخت. كامپوزيت چوب پلاست مقاوم در برابر پوسيدگي هاي طبيعي ، گرما ، سرما ، قارچ ها ، نفوذ حشرات مي باشد كه براي دستيابي به اين مقاومت بايد قواعد اجراي آن به درستي اعمال شود و مطابق با اصول فني اجراي آن صورت پذيرد. چوب پلاست مقاوم در مقابل اشعه و امواج راديو مغناطيسي مي باشد و صوت مي باشد. مقاوم در برابر نفوذ اسيدها مقاوم در برابر نفوذ چربي ها و مايعات مقاوم در برابر جذب و نفوذ هر نوع باكتري و ميكروب مقاوم در برابر شرايط اب و هوايي مختلف انبساط و انقباض كم وزن سبك استحكام بالا كنار وزن مناسب مقاوم در برابر ضربه و خش غير قابل اشتعال و مقاوم در برابر اتصال مقاوم در مقابل تغيير شكل ظاهري كاملا قابل شست و شو با مواد شوينده مختلف قابل بازيافت و توليد مجدد سازگار با محيط زيست مقاوم در برابر ترك خوردگي قابليت تعويض سريع و تعمير اسان نگهداري آسان و قابليت تعويض مجزاي هر چوب پلاست ضد كپك زدگي صرفه جويي در زمان و انرژي صرفه اقتصادي  

معايب كامپوزيت چوب پلاست

چوب پلاست طبيعت، گرما و زيبايي چوب را ندارد. در انتخاب ابعاد چوب پلاست محدود هستيد و بايد براي سفارش شما قالب جداگانه ساخته شود. اين چوب مصنوعي قابل بازگشت به طبيعت نمي باشد اما براي توليد مجدد چوب پلاست قابل استفاده است. عرشه از جنس كامپوزيت چوب پلاستيك هزينه توليد حدود ۱۵ درصد بيشتر نسبت به عرشه از جنس چوب هاي توليدي به روش اعمال فشار را دارا مي باشد.  

براي دانلود فايل PDF اين مقاله، روي لينك زير كليك كنيد:

دانلود